|
مکانیک گیلان سلام سایت مکانیک گیلان با شما وبرای شما درباره وبلاگ  به وبلاگ خودتون خوش آمدید نظر یادتون نره به سوالات شما در مورد تعمیرات هر چیز در تالار گفتمان مکانیک گیلان جواب داده میشود از امروز به ما بپيونديد وعضو شويد برای بودن مطالب جدید وماندن این سایت روی تبلیغات یک کلیک نماید آخرین مطالب نويسندگان برچسب:, :: :: نويسنده : حسن
لاهیجان
شهرستان لاهیجان در ناحیه شرقی استان گیلان واقع شده و از شمال به دریای خزر، از جنوب به شهرستان رودبار، از شرق به شهرستان‌های لنگـرود و رودسر و از غرب به شهرستان‌های آستانه اشرفیه و رشت محـدود میشود. لاهیجان از زیباترین شهرهای گیلان، بلكه ایران است. موقعیت جغرافیایی این شهر در ناحیه پایكوهی كه تپّه‌ماهورهای آن را بوته‌های همیشه‌سبز چای، در ردیف‌كاری‌های منظّم هندسی پوشانده، همراه با معماری زیبا و خانه‌های ویلایی با سقف‌های سفالی و رنگ‌آمیزی سفید، جلوه زیبایی به سیمای شهر بخشیده است. به عبارت دیگر، در لاهیجان، زیبایی‌های طبیعت و شهرسازی همدیگر را تكمیل كرده‌اند.
منطقه دیدنی لاهیجان؛ عکس از علی مجدفر
این شهرستان، سرزمینی هموار و جلگه‌ای است كه حاصل رسوبات به‌جامانده از رودهای گیلان می‌باشد. جلگه لاهیجان به علّت زیبایی و قدرت حاصلخیزی اراضی و وجود فرآورده‌های كشاورزی و منابع اقتصادی، در بین دیگر شهرهای استان اهمیت خاصّی دارد. هموارترین نقطه این سرزمین، در قسمت‌های شمالی، مجاور دریاست و هرچه از شمال به طرف جنوب پیش رویم، بر ارتفاع آن افزوده میشود. قسمتی از رشته‌كوه البرز، ناحیه بزرگی از جنوب این شهرستان را شامل می‌گردد و مهم‌ترین رودخانه جاری در آن "پرده‌سر" است.
شهرستان لاهیجان دارای دو ناحیه عمده جغرافیایی جلگه‌ای و كوهستانی است. در ناحیه جلگه‌ای، نوار باریك ساحلی و در ناحیه كوهستانی، محدوده‌های كوهپایه‌ای، جنگلی و مرتعی در ارتفاعات مختلف به چشم می‌خورد. آب و هوای نواحی ساحلی و جلگه‌ای شهرستان لاهیجان، مرطوب و در فصول مختلف دارای شرایط خیلی مطلوب می باشد و در كوهستان، نیمـه‌‌مرطوب و دارای شرایط متوسط است. میـزان بارنـدگی در شهرستـان لاهیجان، سالانـه 1000 تـا 1400 میلی‌متر می‌باشد. كشاورزی (كشت چای، برنج، حبوبات، درختان میوه، كنف و درخت توت)، پرورش كرم ابریشم و همچنین صید ماهی و شكار، فعالیت‌های اقتصادی این منطقه را تشكیل می‌دهد. لاهیجان، مهم‌ترین مركز كشت و تولید چای ایران به‌شمار میرود و این موقعیت را تاكنون با فعالیتی چشمگیر حفظ كرده است؛ به‌طوری‌كه از كلّ زمین‌های زیر كشت چای در گیلان (30297 هكتار)، حدود 6000 هكتارِ آن در لاهیجان می‌باشد. كشت این محصول برای نخستین‌بار در زمان ناصرالدین‌شاه قاجار، به‌وسیله حاج محمِدحسین اصفهانی در ایران متداول گشت، ولی رواج چندانی نیافت. تا این‌كه در سال 1319 هجری‌قمری با پشتكار محمِدمیرزای چایكار، معروف به كاشف‌السلطنه، كشت آن متداول شد و اولین مزارع چای در لاهیجان آماده بهره‌برداری گردید. با توجه به تعداد زیاد كارخانه‌های چای‌سازی در لاهیجان، این شهر را می‌توان یك شهر كشاورزی-صنعتی دانست. دامپروری در این شهرستان، به‌صورت یكجانشینی است و روستاییان علاوه بر كار كشاورزی، اقدام به نگهداری تعدادی دام می‌نمایند، كه در درجه اول از فرآورده‌های آن استفاده نموده، مازاد آن را برای فروش به شهر می‌آورند.
منطقه دیدنی لاهیجان؛ عکس از علی مجدفر
ساختمان‌های قدیم لاهیجان اغلب به سبك معماری دوره صفویه است. دیوارهای قطور با ارتفاعی قریب به پنج متر و كوچه‌های پیچ‌درپیچ، نموداری از نمای شهر در گذشته می‌باشد. اغلب خانه‌های شهر به صورت شرقی-غربی ساخته میشود و كمتر خانه‌ای را می‌توان در جهت شمالی-جنوبی مشاهده نمود، كه علّت آن، تأثیر عوامل جوی از قبیل رطوبت، گرما و باد است.
تاریخ لاهیجان
لاهیجان از نظر سابقه شهری قدمت زیادی دارد و قبل از رشت، مركز ایالت گیلان بوده است. علاوه بر آن، حتّی پس از این‌كه رشت از دوره صفویه اهمیت یافت، باز هم لاهیجان به دلیل سوابق تاریخی و موقعیت جغرافیایی، مركز گیلان "بیه‌پیش" باقی‌ماند.
این شهر نیز همانند دیگر شهرهای گیلان، از گزند بلاهای طبیعی و غارت‌ها و آتش‌سوزی‌ها به‌دور نمانده است. در سال 706 هجری‌قمری، اولجایتو این شهر را اشغال كرد و در سال 890 هجری‌قمری، زلزله شهر را ویران ساخت. حكّامِ دو قسمت گیلان در طرفین رودخانه سفیدرود پیوسته با هم در جدال بودند؛ بخش شرقی با مركزیت لاهیجان و بخش غربی با مركزیت فومن، در هر فرصتی كه دست می‌داد، برای كسب قدرت و تاراج شهرهای یكدیگر، رقابت‌های خونینی با هم داشتند كه صفحات تاریخ گیلان از منازعات آنان رنگین شده‌است، به‌طوری‌كه در فاصله سال‌های 908 تا 914 هجری‌قمری، پیش از این‌كه قدرت حكومت صفوی در گیلان تثبیت شود، شهر به دفعات از طرف حكّامِ گیلان "بیه‌پس" غارت شد. پس از آن، حریق سال 1058 هجری‌قمری و زلزله سال 1088 هجری‌قمری، خرابی‌های زیادی در شهر به‌بار آورد. در سال 1246 هجری‌قمری، طاعون در لاهیجان كشتار زیادی برجای گذاشت و باز هم آتش‌سوزی سال 1258 هجری‌قمری، شهر را از هستی ساقط كرد.
"رابینو" وضعیت لاهیجان را در اوایل سده میلادی اخیر به تفصیل توضیح داده است. بر اساس نوشته وی، لاهیجان دارای 7 محلّه، 2260 خانه، 11000 نفر جمعیت، 15 مسجد، 25 زیارتگاه، 4 مدرسه، 6 کاروانسرا، 3 بازار، 2 زورخانه، 300 دكان و تعداد زیادی حمِام بوده است. توسعه شهر لاهیجان را در سده اخیر باید مدیون كشت چای و رواج سریع آن در منطقه دانست. با توسعه این كشت، صنایع چای‌خشك‌كنی زیادی در لاهیجان پا گرفت و از این طریق، اقتصاد شهر به رونق گرایید.
ناحیـه تاریخی "دیلمان" و منطقـه "كاكـو" در شهرستان لاهیجان واقع بـود كه هـم‌اكنون جزء "سیاهكل" است، و بخش دیگر شهرستان لاهیجان، "آستانه" نام داشت كه اكنون هر دو ناحیه، شهرستان شده‌اند. شهر لاهیجان، مركز شهرستان، دارالملك "خان احمدخان" بود و اولین ناحیه از گیلان است كه به سال 1281 هجری‌شمسی، تخم چای در آن كشت شده و به حاصل نشسته است. شهرستان لاهیجان تا اواسط سال 1339 هجری‌شمسی، از سمت غرب تا حدِ شاهرود و ناحیه بابامنصوری ممتد بود و از جانب شرق، كلیه مناطق جلگه‌ای و كوهستانی تا حدِ رامسر را در بر می‌گرفته، وسیع‌ترین شهرستان گیلان بوده است. در سال 1339 هجری‌شمسی، شهرستان رودبار از شاهرود تا حدِ دیلمان از شهرستان لاهیجان منتزع، لنگرود و روستاهای مجاورش تا حدِ رودسر، و رودسر و روستاهای مجاورش تا حدِ رامسر، از شهرستان لاهیجان جدا و به نام شهرستان‌های رودبار، لنگرود و رودسر نام‌گذاری شدند. نام لاهیجان در جغرافیای عمومی "حدودالعالم" نیامده است و چنین برمی‌آید كه تا قرن چهارم هجری‌قمری، نام و نشانی نداشته است. اما در یادداشت‌های "خواجه اصیل‌الدین محمِد زوزنی" به سال650 هجری‌قمری، نام لاهیجان آمده است؛ بدین شرح كه اولین ناحیه شرقی گیلان، خطّه لاهیجان است و قوم آن، ناصری مذهب هستند. "حمدالله مستوفی" نیز به سال 731 هجری‌قمری در باب بیستم از "نزهه القلوب" گوید: "... معظّم بلاد آن (گیلانات) لاهیجان و فومن است و ...". دوران نام‌برداری لاهیجان تا سال 1001 هجری‌قمری به‌عنوان یكی از دو دارالملك معتبر گیلان بوده است. شهر لاهیجان در فاصله سال‌های 45-36 هجری‌قمری، یكی از قرارگاه‌های اشغالگران روسی بود و در فاصله سال‌های 37-35 هجری‌قمری، مركز فرماندهی كلّ قوای شرقی جنگل در شرق گیلان و شاهد حوادثی دیگر از پیكارهای نامنظّم بوده كه در كوهستان‌هایش از جمله دیلمان روی می‌داده است.
بعضی تاریخ‌نویسان اسلامی، بنای شهر لاهیجان را به نام "لاهج‌بن نوح" نسبت می‌دهند كه افسانه‌ای بیش نیست. چنان‌كه حتّی در قرن سوم هجری‌قمری، لاهیجان، منطقه شناخته‌شده‌ای نبود و بعدها رو به آبادی گذاشت و نام‌بردار شد. به نظر می‌رسد نام شهر لاهیجان، مركّب از واژه‌های "لاه"، "ی نسبت"، "ج صامت میانجی" و "ان جمع" باشد، یعنی "لاه ی ج ان" یا "لاهی گان" یا منسوب به "لاه" كه به معنی ابریشم است. زیرا آبادی‌های لاهیجان، یكی از مراكز مهم تولید پیله و ابریشم و تهیه دست‌بافت‌های ابریشمی بوده است. قومیت اهالی شهرستان لاهیجان، گیلك است و به زبان گیلكی با لهجه بیه‌پیش (شرق گیلان) و گویش لاهیجانی سخن می‌گویند.
جذابیت های گردشگری
لاهیجان از نظر جذابیت توریستی، اهمیت زیادی دارد و سالانه پذیرای حدود 2 میلیون گردشگر می‌باشد. بلوار و جزیره و استخر قدیمی، شیطان‌كوه و بام‌سبز و آبشار مصنوعی، ایستگاه كشاورزی، بقعه شیخ زاهد گیلانی (متعلّق به دوره تیموریان)، مقبره كاشف‌السلطنه و گنجینه تاریخ چای ایران، بقعه چهار پادشاهان (متعلّق به دوره كیائیان در قرن هشتم)، مسجد جامع (متعلّق به قرن نهم)، حمّام گلشن (متعلّق به دوره صفویه)، مسجد اكبریه (متعلّق به دوره قاجاریه در قرن سیزدهم)، پل خشتی (متعلّق به دوره صفویه)، بقاع محلّه اردوبازار (متعلّق به قرن یازدهم)، بقعه آقا امیرشهید (متعلّق به دوره صفویه)، بقعه محلّه گابنه (متعلّق به دوره سامانیان)، بقاع محلّات خمیركلایه، كاروانسرابر، پرده‌سر، شعربافان و آقا سیدحسین، تالاب بین‌المللی امیركلایه و... از جمله جاذبه‌های طبیعی و تاریخی-مذهبی لاهیجان به‌شمار می‌آیند. مهم‌ترین سوغات شهر لاهیجان، "كلوچه" است كه با سابقه‌ای بسیار طولانی شهرت زیادی یافته و اغلب مسافران، آن را به‌عنوان ره‌آورد سفر گیلان با خود همراه می‌برند.
هم‌اینك شهرستان لاهیجان با وسعت 3/584 كیلومترمربع، جمعیت 159013 نفر، 37 درصد شهرنشین، دارای 2 شهر لاهیجان و رودبنه، 2 بخش مركزی و رودبنه، 7 دهستان آهندان، بازكیاگوراب، رودبنه، شیرجوپشت، لفمجان، لیالستان و لیل و 183 پارچه آبادی می باشد. شهر لاهیجان نیز بالغ بر 59 هزارنفر جمعیت دارد.
خانه محمد صادقی
این خانه كه در بافت تاریخی لاهیجان قرار دارد، یكی از بناهای مسكونی دوره قاجار و از نظر تزئینات و گچ‌بری بسیار زیباست. خانه محمِد صادقی دارای یك تالار و شاه‌نشین با طاق گنبدی و سقف مقرنس‌كاری‌شده است و ارسی‌های مشبك دارد. خانه محمِد صادقی، متعلّق به دوره قاجاریه بوده و دارای شماره ثبت ملّی 1498 سازمان میراث فرهنگی و گردشگری كشور است.
پل خشتی نال‌كیاشهر
این پل در راه قدیمی لاهیجان به لنگرود، بین روستاهای لیالستان و نال‌كیاشهر قرار دارد و به نام سازنده آن، "حاج یحیی پردسر" نیز نامیده میشود. طول این پل قاجاری، 22 متر و ارتفاع آن از سطح آب، بیش از 5/6 متر و عرض آن 383 سانتی‌متر است. سطح پل خشتی نال‌كیاشهر، سنگ‌فرش و پل از دو سیل‌برگردان در دو طرف پایه‌ها برخوردار است. اضلاع آجرهای این پل، 4 × 20 × 20 سانتی‌متر است. پل خشتی نال‌كیاشهر، متعلّق به دوره قاجاریه بوده و دارای شماره ثبت ملّی 1783 سازمان میراث فرهنگی و گردشگری كشور است.
پل خشتی لاهیجان
این پل در شمال‌غربی لاهیجان در محلّه پرده‌سر قرار دارد و متعلّق به دوره كیاییان است. در ساخت مجدِد این پل در زمان قاجاریه، "حاجی جعفرخان" بنا را تعمیر كلّی كرد. طول این پل 50 متر و عرض آن 4/5 متر و ارتفاع تقریبی آن 11 متر است. پل دارای دو دهانه بزرگ با طاق جناقی است. در قسمت پایه میانی پل، سیل‌برگردان وجود دارد. پل دارای یك سطح عابرروی مسطّح و دو سطح شیب‌دارِ جانبی است كه با سنگ قلوه‌ای سنگ‌فرش شده است. مصالح بنا، آجر قرمزرنگ، آهك و ساروج است. در سال‌های اخیر این پل مورد مرمت قرار گرفته است. پل خشتی لاهیجان، متعلّق به قرن نهم بوده و دارای شماره ثبت ملّی 1433 سازمان میراث فرهنگی و گردشگری كشور است.
پل خشتی تجن‌گوك
این پل در دهكده "تجن‌گوكه" از توابع لاهیجان قرار دارد و دارای دو چشمه با طاق جناقی است. در پایه‌های میانی و جانبی پل، اتاقك‌های كوچكی برای بیتوته كاروانیان احداث شده بود. طول پل 60 متر و عرض آن 25/4 و ارتفاع كلّی آن بیش از 5/7 متر است. مصالح به‌كاررفته در این پل، آجر، سنگ و ملات ساروج است. این پل در زمان قاجاریه ساخته شده است. پل خشتی تجن‌گوكه، متعلّق به دوره صفویه بوده و دارای شماره ثبت ملّی 1432 سازمان میراث فرهنگی و گردشگری كشور است.
حمام گلشن
بخشی از حمِام گلشن لاهیجان با گسترش شهرسازی و لزوم احداث خیابان و میدان، ویران شده است. بنای حمِام، پلان كثیرالاضلاع داشت و برای ساخت آن از آجر قرمز محلّی، ساروج و گل آهك استفاده شده است. در تعمیرات اخیر پس از زلزله گیلان، برای استحكام بنا از مصالح جدید استفاده شد. درِ سنگ‌كاری‌شده امروزی حمِام در كوچه‌ای در ضلع جنوب آن واقع شده است. با گذر از ورودی به رخت‌كن می‌رسیم. طول رخت‌كن، حدود 10 متر و در سمت راست آن، اتاقكی در سطحی پایین‌تر واقع شده كه به "گرمخانه" معروف است. در شمال رخت‌كن، صحن حمِام با ده ستون قرار دارد و وسیع‌ترین قسمت بنا به‌شمار میرود. كف گرمابه با موزاییك و ازاره دیوارهای جانبی تا ارتفاع 180 سانتی‌متر كاشی‌كاری جدید شده است. گنبد میانی در حدود 8 متر ارتفاع دارد و حباب‌هایی بر روی آن كار گذاشته شده كه نورِ داخلِ حمام را تأمین می‌نماید. در فواصل طاق‌های جناقی و دیوارهای جانبی، گنبدهای كوچكی به صورت كاسه‌برگردان به ارتفاع حدود 5/3 متر، فضای فوقانی را مسقّف می‌سازد. در شمال‌شرقی صحن، دو هشتی وجود دارد. اضلاع مقابل هشتی‌ها حدود 5/4 متر و ارتفاع گنبد آنها، 5/5 متر است. در ضمن در دیوارهای هر ضلع، طاق‌نمایی به چشم می‌خورد. كانال كوچك با شیاری، آب مصرف‌شده دوش‌ها را به صحن حمام هدایت می‌كند. در جنوب هشتی دوم، خزانه یا مخزن آب گرم قرار دارد. در قسمت‌های مختلف حمام، معمار با استفاده از اسلوب‌های خاص و با انواع آجرچینی به مسقّف‌كردن بنا همِت گماشته است. گرمخانه یا فضای بالای صحن حمام در قسمت فوقانی ستون‌های هشت‌گانه میانی دارای كاربندی هشت‌ونیم هشت است. در بالای كاربندی‌ها، گنبدی دیده میشود كه فضای اصلی این قسمت را مسقّف می‌سازد. این گنبد بزرگ‌ترین و بلندترین گنبد در بنای فعلی حمِام است. سقف چهارهشتی كه دوبه‌دو در شمال‌غربی و جنوب‌غربی بنای حمِام واقع شده، گنبدی‌شكل است. خزانه یا مخزن آب گرم حمِام نیز كه بین هشتی‌ها قرار گرفته، دارای گنبد با فیلپوش‌هایی در چهار كُنج است. حمِام گلشن، متعلّق به دوره صفویه بوده و دارای شماره ثبت ملّی 1442 سازمان میراث فرهنگی و گردشگری كشور است.
مسجد جامع لاهیجان
این مسجد در ضلع شمال‌غربی میدان وحدت (چهار پادشاه) واقع شده و در دوره كیاییان بنا گردیده است. بنای اصلی مسجد در طول زمان دچار تغییرات بسیار شده، ولی قسمت‌هایی از بقعه، مانند ایوان، سردر و مناره از قدمت بنا خبر می‌دهند. "سلطان محمد كیا" در عید قربان 893 هجری قمری در این مسجد نماز گذارده است. شبستان گنبددار و بزرگ قسمت زنانه در طبقه دوم از عظمت بنا نشان دارد. ستون‌های قطورِ میانی در چند سال اخیر تغییر شكل یافته‌اند. فرمانی از "سلطان حسین صفوی" بر سنگ مرمر و با تاریخ 1106 هجری قمری در ایوان سردر و كنار درِ ورودی نصب شده است. كاشی‌كاری ایوان در چند سال اخیر ایجاد شده است.
مسجد اكبریه
این مسجد در محلّه "گابنه" در شهر لاهیجان واقع شده و تاریخ ساخت آن مربوط به زمان حكومت فتحعلی‌شاه قاجار است. ساخت این مسجد به دلیل سعایت بدخواهان حاكم وقت لاهیجان به دربار شاهی و كاخ نامیدن این مسجد، نیمه‌كاره رها شد. سنگ‌نبشته مرمری به خطّ نستعلیق كه بر دیوار ضلع شرقی مسجد جای دارد، بانی مسجد را "حاج علی‌اكبر لاهیجانی" نامیده است. مسجد اكبریه از دو قسمت وضوخانه و شبستان تشكیل شده است. مساحت شبستان حدود 16 × 25 متر و دارای چهار فیلپای بزرگ میانی است كه گنبدهای پوشاننده سقف بر روی آنها استوار شده‌اند. ازاره دیوارها و فیلپاهای شبستان دارای كاشی‌كاری معرق هفت رنگ عصر قاجار است. ارتفاع ازاره از كف حدود 90 سانتی‌متر و بقیه دیوار، گچ‌كاری ساده است. در حاشیه و متن محراب نیز كاشی‌كاری همراه با خطوط نسخ و مزین به آیات قرآنی دیده میشود. ارتفاع گنبدهای شبستان حدود 11 متر و گنبدهای جانبی كاسه‌برگشته، 30/9 متر است. نورگیری داخل ساختمان به‌وسیله پنجره‌های بزرگ سراسری شرق شبستان تأمین می‌گردد. وضوخانه مسجد در دو طبقه ساخته شده و هر طبقه دارای هشت ستون میانی است. از وضوخانه طبقه همكف، سه درِ بزرگ چوبی به شبستان باز میشود. هر دو وضوخانه دارای پوشش گنبدی هستند. ارتفاع تك‌مناره یا گل‌دسته زیبای مسجد از سطح زمین، 18 متر است. این گل‌دسته در گوشه شمال‌شرقی ساختمان مسجد واقع شده و دارای سقفی هرمی‌شكل با پوشش بیرونی از كاشی به رنگ آبی آسمانی، زرد، سیاه و سفید است. این مسجد احتمالاً به‌عنوان مدرسه علوم دینی نیز مورد استفاده بود. مسجد اكبریه، متعلّق به دوره صفویه بوده و دارای شماره ثبت ملّی 1227 سازمان میراث فرهنگی و گردشگری كشور است.
تكیه و بقعه پیرعلی
تكیه و بقعه پیرعلی، متعلّق به دوره قاجاریه بوده و به ترتیب دارای شماره ثبت ملّی 3844 و 3843 سازمان میراث فرهنگی و گردشگری كشور است.
بقعه میرشمس‌الدین
این بقعه در قسمت شمال‌غربی میدان شهدا، در محلّه اردوبازار لاهیجان واقع شده و از بناهای دوره كیاییان است. این بنا شامل مجموعه بقعه، مدخل شرقی و حسینیه است. بنای بقعه دارای اتاق میانی آرامگاه با سقف گنبدی است كه در اطراف آن، اتاق‌ها و ایوان قرار دارد. طول و عرض بقعه، 5/15 × 5/15 متر است و در سمت شرق بقعه، ایوانی با چهار فیلپای قطور دیده میشود. كاشی‌كاری ازاره ایوان و اتاق حرم، مربوط به عصر قاجار است. پنجره‌های مشبك رنگارنگ و گوشواره‌های گچ‌بری‌شده و كتیبه‌های نستعلیق گنبد، از دیگر تزئینات بنا هستند. اشعار گنبد در سال 1274 ه. ق. نوشته شده و از شاعری به نام "گلشن" است. صندوق چوبی بقعه دارای كتیبه‌ای به خط نسخ و نوشته "محمِدبن داوود كیا" و واقف آن، زنی به نام "تی‌تی سلطان" بود. تاریخ صندوق، 1017 و 1018 هجری قمری است. بقعه میرشمس‌الدین لاهیجانی، متعلّق به دوره صفویه بوده و دارای شماره ثبت ملّی 646 سازمان میراث فرهنگی و گردشگری كشور است.
بقعه میر شهید (امیر شهید)
بقعه میر شهید در شمال‌شرقی شهرستان لاهیجان واقع و در دوره قاجاریه ساخته شده است. پلان مربعی‌شكل بقعه، مركّب از اتاقی در وسط و ایوان‌های جانبی با ستون‌های چوبی در حاشیه آن است. بر روی اتاق حرم، گنبدی كوتاه قرار دارد و بر كمربند این گنبد، اشعاری از "محتشم كاشانی" نوشته شده است. ضریح بقعه، چوبی، گره‌چینی‌شده و مشبك است و نوشته‌ای از "علی‌نقی فرزند آقامیرزا علی‌رضا" به تاریخ 1206 ه. ق بر روی آن به چشم می‌خورد
بقعه شیخ زاهد گیلانی
این بقعه در قریه "شیخانور" یا "شیخانه‌بر" در سه كیلومتری شرق لاهیجان در دامنه كوه و در میان مزارع سرسبز چای واقع شده است و مدفن "شیخ زاهد تاج‌الدین ابراهیم‌گیلانی" از معاریف و دراویش بزرگ و از اساتید "شیخ صفی‌الدین اردبیلی" است. "شیخ زاهد" در سال 711 ه. ق. فوت نمود. بعدها به سال 892 ه. ق. "سلطان حیدر صفوی" به سبب خوابی كه دیده بود، با معماران و نجارانی كه از شهر شیروان، با كشتی به گیلان منتقل شده بودند، این بنا را ساخت و جسد شیخ را به آنجا منتقل كرد. بنای بقعه با دو اتاق مربع و مستطیل شكل، در كنار هم قرار گرفته‌اند. در كنار اتاق‌ها، در سمت شمال، ایوان طویلی با هفت فیلپا، در شرق حرم، ایوانی با 6 فیلپا و در حاشیه و قسمت جنوبی همین اتاق نیز ایوان دیگری با 6 فیلپا دیده میشود. ازاره دیوارهای ایوان‌ها تا ارتفاع 115 سانتی‌متری با كاشی‌كاری هفت رنگ عصر قاجار تزئین شده است. طاقچه‌هایی با طاق جناقی در قسمت‌های مختلف ایوان به چشم می‌خورد. بر روی صندوق پوشاننده قبر، تاریخ 822 ه. ق. و نام "سیدرضی‌بن مهدی باشكجانی" دیده میشود. دو قبر در این اتاق و دو قبر دیگر در اتاق دوم جای گرفته كه آنها را به "غلام شیخ" و نیز یكی از فرزندان تیمور نسبت می‌دهند. كف اتاق حرم، كاشی‌كاری است و ازاره دیوار اتاق آرامگاه تا ارتفاع 143 سانتی‌متر با كاشی‌هایی به ابعاد 12 سانتی‌متر منقوش به نقش گل و بوته زرد و آبی تزئین شده است. از زیباترین قسمت بنا باید به گنبد هرمی و هشت ترك اشاره كرد كه شیب تند آن به دلیل عبور سریع آب باران تهیه شده و سطح حره را با كاشی‌كاری زرد و آبی، سفید و سیاه، با نقوش هندسی و گل‌دار پوشانده‌اند. اطراف گنبد و دیگر نقاط بنا را با سفال پوشش داده‌اند. بقعه شیخ زاهد گیلانی، متعلّق به قرن نهم هجری بوده و دارای شماره ثبت ملّی 824 سازمان میراث فرهنگی و گردشگری كشور است.
بقعه زنجیر آستانه (سیدعلی غزنوی)
این بقعه در روستای "تجن‌گوكه" لاهیجان واقع و به دوره كیاییان تعلّق دارد. بنا پلانی مربع به اضلاع 5/14 متر دارد. اتاق حرم دارای گنبد و گوشواره‌هایی در اطراف بوده است. صندوق بقعه با تاریخ 871 ه. ق. كارِ استاد "محمِدبن یادگاربن حاج مسافر تبریزی" است. دور تا دور اتاق حرم، ایوان‌هایی با ستون‌های فیلپایی وجود دارد. از دیگر مشخّصات بنا می‌توان از بام سفالی، گل‌دسته آجری، درِ قدیمی و سنگ‌قبرهای دوره اسلامی یاد كرد. صندوق بقعه از نفاست خاصّی برخوردار است.
بقعه چهار پادشاهان (چهار اولیاء)
بقعه چهار پادشاهان در لاهیجان از مجموعه‌ای از مقابر و مسجد متّصل به آن شكل گرفته است. این مجموعه مركّب از اتاق‌هایی در كنار یكدیگر و ایوانی است كه در سمت شمالی اتاق‌ها و به موازات آنها كشیده شده است. قدیمی‌ترین مقبره این مجموعه متعلّق به "سید خوركیا" یا "خرم كیا" است. بقیه مقابر پس از جنگ سال 791 ه. ق. در رشت كه به كشته‌شدن چندتن از حكّام كیایی منجر شد، به این محلّ انتقال و در جوار قبر قدیمی مدفون شدند. علّت نام‌گذاری امروزی بنا به این دلیل است كه این مقابر را به "سید خوركیا"، "سیدعلی كیا"، "سیدرضی كیا" و "سیدیحیی كیا" نسبت می‌دهند. البتّه مقبره فرد اخیر به‌صورت مجزّا و در بنای دیگری واقع در شرق بنای اصلی دفن شده است. این بنا با تعمیرات اخیر، شكل جدیدی یافته است. از وجوه زیبای این بنای به ظاهر ساده كه دارای بامی سفالین است. باید به صندوق‌های چوبی قبرها نیز اشاره داشت كه هریك در نوع خود، اوج هنر منبت‌كاری و گره‌چینی است. غیر از صندوق‌های چوبی این مقابر كه با آیات قرآنی و گره‌چینی آراسته شده‌اند؛ باید ذكری نیز از درهای چوبی و قدیمی این بقعه كرد. سازندگان درها و نیز خوشنویسان آنها، هنرمندان به‌نامی چون "علی نجارالتبریزی"، "عبدالكاتب كرمانی"، "محمِدبن داوود كیا" و "حسن‌بن علی الصالحی الجیلانی" بوده‌اند. بر حاشیه بالای ایوان، اشعاری از ترجیع‌بند "محتشم كاشانی" در رثای سالار شهیدان به خطّ نستعلیق و به‌صورت گچ‌بری برجسته، دیده میشود. نقاشی‌های دیواری بنا نیز بسیار دیدنی است. این نقاشی‌ها، اطراف اتاق "سید خوركیا" را با صحنه رزمگاه كربلا و سواران آراسته‌اند. كاشی‌كاری ازاره ایوان و فیلپاهای حاشیه ایوان كه دارای كاشی هفت‌رنگ و نقوش گل و مرغ است، از دیگر قسمت‌های دیدنی این بقعه به‌شمار می‌روند. این بنا با توجه به كتیبه‌های موجود روی صندوق و درها به قرن 7 تا 9 هجری قمری منسوب شده و در كنار بقعه "میرشمس‌الدین" از بقاع معتبر لاهیجان به‌شمار می‌آید. بقعه چهار پادشاهان، متعلّق به دوره صفویه بوده و دارای شماره ثبت ملّی 322 سازمان میراث فرهنگی و گردشگری كشور است.
آرامگاه كاشف‌السلطنه و موزه تاریخ چای ایران
لاهیجان یكی از قدیمی‌ترین و زیباترین شهرهای استان گیلان است كه به "شهر چای" اشتهار دارد، زیرا چایكاری در ایران برای نخستین‌بار به همِت "حاج محمِدمیرزا كاشف‌السلطنه چایكار" در سال 1319 هـ.ق در لاهیجان آغاز شد و به‌سرعت در این شهر و دیگر مناطق سواحل جنوبی دریای مازندران توسعه یافت. مزار كاشف‌السلطنه روی تپه‌ای از چای كه توسط وی در سال 1307 شمسی خریداری شده بود، جای دارد. ابتدا بنا به وصیت كاشف‌السلطنه، مزار وی كه از مرمر سیاه بود، بدون سقف و حفاظ و در میان بوته‌های چای قرار داشت؛ امِا اندكی بعد مقرر گردید كه دو درصد درآمد چای به ساخت مقبره‌ای درخور شأن او اختصاص یابد. از سال 1335 شمسی بنای فعلی به سبك معماری غربی تهیه و به همِت "انجمن آثار ملّی" به شكل كنونی با اسكلتی از بتن مسلّح و نمای سنگ تیشه‌ای طوسی‌رنگ با زیربنای 512 مترمربع ساخته شد. از سال 1371 شمسی كلّ مجموعه به "سازمان میراث فرهنگی كشور" واگذار گردید و سالن مستطیل‌شكل نسبتاً وسیعی كه در جوار برج آرامگاه بود، برای احداث "موزه تاریخ چای ایران" درنظر گرفته شد. این طرح با پیشنهاد، نظارت و اجرای سازمان میراث فرهنگی و با غرفه‌بندی و بهره‌گیری از تزئینات سنّتی چوبی بسیار زیبا در دو طبقه پلكانی‌شكل در شهریورماه 1375 شمسی به پایان رسید. این مجموعه، هم‌اكنون با داشتن ادوات و وسایل سنّتی و تخصّصی مربوط به چای و مداركی مربوط به چگونگی فعالیت‌های پدر چای ایران، همه‌روزه پذیرای بسیاری از افراد بومی و نیز گردشگران است. موزه چای دارای سه قسمت است: قسمت آرامگاه كه با برجی مرتفع و چهارگوش در غرب و سالن اصلی كه با دو اتاق به ابعاد حدود 14 مترمربع در شرق جای دارند. ورودی اصلی بنا در سمت شرق، ابتدا به دو فضای جانبی تالار اصلی گشوده میشود، با پرده‌ای از نمایش تعزیه آراسته شده است. در سمت راست، اسناد و مدارك تاریخی مربوط به كشف و امتیاز و عكس‌های اولیه كاشف‌السلطنه به دیوار آویخته شده است. اتاق سمت چپ، محلّ اسكان مدیر و اتاق نگهبانان موزه است. تالار اصلی توسط یك طبقه چوبی به دو بخش فوقانی و تحتانی تقسیم میشود و در ابتدای تالار، دو پلكان چوبی با حالتی نیمه‌دوار به طبقه دوم منتهی می‌گردد. در جانب دیگر تالار در طبقه همكف، پلكانی سنگی به مقبره كاشف‌السلطنه راه می‌یابد. طبقه‌بندی تالار با نمایی چوبی به موازات ستون‌های شش‌گانه داخلی انجام شده است. غرفه‌های این تالار در دیوارهای جانبی و به‌صورت جعبه آئینه‌ای سراسری ایجاد شده است. در طبقه همكف، در داخل ویترین‌ها، دو سماور روسی، سینی نقره، انگاره ساخت اصفهان، پیمانه و جعبه چای، چیق كیسه توتون، قهوه‌خوری چینی، مشربه و دست‌نوشته‌های كاشف‌السلطنه در معرض دید قرار گرفته‌اند. در ویترین‌های طبقه فوقانی، وسایلی مانند ظروف سفالی و زیورآلات و اشیایی دیگر از عصر اشكانی و سلجوقی و نیز اسناد و قباله، تسبیح، جاجیم، پیمانه شیر، هاون چوبی، تغار كوچك چوبی، تنگ و... به نمایش گذارده شده‌اند. در فضای داخلی قسمت مقبره، كف آرامگاه با مرمر سفید فرش شده و دیوارهای جانبی به‌صورت مدور و با ستون‌هایی مرتفع كه تا سقف امتداد یافته، جلب‌نظر می‌نمایند. بر شكاف‌های نیمه‌مدور دیوارهای داخلی، عكس‌ها و اسناد مربوط به شخص كاشف‌السلطنه به دیوار آویخته شده است. سنگ مزار كاشف به رنگ قهوه‌ای در ابعاد 78 × 172 سانتی‌متر و با خطّ نستعلیق دارای چنین نوشته‌ای است: "هوالباقی-جایگاه و مزار شاهزاده حاجی محمّدمیرزا كاشف‌السلطنه چایكار است كه پس از اتمام تحصیلات در اروپا در سنه 1314 هجری در سنّ 35 سالگی به سمت ژنرال قنسولی هندوستان رفت و در ضمن توقّف در آن سرزمین، فن زراعت چای را آموخته و این محصول گران‌بها را با هزاران مشقّت به رسم ارمغان به وطن عزیز خود آورده، اول كسی بود كه چایكاری را در ایران، وظیفه همِت خود دانسته و تمام عمر علاوه بر خدمات عمده كه بر دولت و ملّت نموده، با نهایت سعی در این راه كوشیده و مجدِداً برای توسعه كشت چای در سن 65 سالگی مأمور به هندوچین و ژاپون شده و در مراجعت از راه بوشهر در روز شنبه 31 فروردین 1308 شمسی دو ساعت بعدازظهر در كُتل ملوب با اتومبیل پرت و این جهان را با جهانی آرزو به جهانیان واگذار و شهید راه وطن شد 1308 شمسی". نمای بیرونی موزه به‌طور كامل با سنگ تیشه‌ای خاكستری پوشیده شده است. كف سالن اصلی و محوطه مقبره نیز با سنگ مرمر فرش شده است. آرامگاه كاشف‌السلطنه و موزه تاریخ چای ایران، متعلّق به دوره معاصر بوده و دارای شماره ثبت ملّی 1769 سازمان میراث فرهنگی و گردشگری كشور است.
شهرستان لاهيجان در مختصات جغرا فيايي 37 درجه و 4دقيقه تا 37 درجه و 23 دقيقه عرض شمالي از خط استوا و 49 درجه و 45 دقيقه تا 50 درجه و 13 دقيقه طول شرقي از نصف النهار مبدا در شرق گيلان واقع شده است. كه از شمال به درياي خزر،از جنوب به شهرستان سياهكل،از شرق و جنوب شرقي به شهرستان لنگرود و از غرب به شهرستان آستانه اشرفيه محدود مي شود .مساحت اين شهرستان 549/429 كيلومتر مربع است كه از نظر مساحت رتبه هفتم استان گيلان را دارا است .
اين شهرستان سرزميني هموارو جلگه اي است كه حاصل رسوبات به جاي مانده از سفيد رود مي باشد .جلگه لاهيجان به علت زيبايي و قدرت حاصلخيزي اراضي و وجود فر آورده هاي كشاورزي و منابع اقتصادي امتياز خاصي در بين شهرهاي استان كسب كرده است .هموارترين نقطه اين سرزمين درقسمتهاي شمالي مقابل درياست و هر چه از شمال به طرف جنوب پيش مي رويم به ارتفاع آن افزوده مي شود . كوههاي اطراف لاهيجان شامل بخش غربي كوههاي البرز است .در طرف مشرق وجنوب آن كوههاي پر درخت وبا صفايي است كه شيطان كوه ،گمل و آهتا كوه ناميده مي شود شيب تند دامنه ها به طرف درياي خزر و شيب كم آنها به طرف دره شاهرود است .ازقله هاي مهم اين ناحيه مي توان درفك (آشيانه عقاب) ،تالش كوه و خشتچال را نام برد .اقليم لاهيجان به طور كلي در تابستان گرم و مرطوب و درزمستان بادهاي گرم شديدي شروع به وزيدن كرده و پس از آن برف مي بارد .ميزان رطوبت نسبي در اين شهر 79تا76 درصد و گاه نيز به صد درصد مي رسد .
شهرستان لاهيجان شامل دو بخش، مركزي و رودبنه ،7دهستان ،رودبنه ،شيرجو پشت،آهندان ،بازكيا گوراب،لفمجان،ليالستان،ليل ونيز 188 آبادي است.جمعيت آن براساس سرشماري سال 75 بالغ بر 152627 نفر مي باشد .اهالي اين شهرستان گيلك بوده و به زبان گيلكي و گويش لاهيجي صحبت مي كنند .
اين شهرستان قدمتي حداقل 800 ساله دارد و به روايتي توسط «لاهيج بن سام بن نوح» ساخته شده .لاهيجان در سال 706 هجري قمري به دست «سلطان محمد اولجايتو» اشغال گرديد و درطول تاريخ نيز تا كنون چندين بار به شدت آسيب ديده است .دو زلزله مهيب در سالهاي 890 هجري قمري و 1088هجري قمري ،اين شهرستان را به طور كلي ويران كرد و درسال 1247 هجري قمري طاعون و درسال 1261 وبا عده زيادي را دراين شهر ازپاي درآورد .
در استان گيلان شهر لاهيجان قديمي تر از شهر رشت وسالها مركز گيلان «بيه پيش»بوده وجه تسميه لاهيجان به علت پرورش تخم نوغان و به عقيده محققين«لاه» به معني پارچه ابريشمي سرخ و لاهيجان دراصل «لاهيگان»يعني شهر ابريشم بوده است .
ازنظر اقتصادي ، وجود درآمدهاي توريستي،رونق باغداري در بخشهاي چاي ومركبات ، فرصت استفاده از دريا و صيادي ،وجود جاليزهايي مانند هندوانه و نيز پرورش كرم ابريشم در كنار توليد برنج ،باعث پر رونق و شكوفا شدن اقتصاد اين منطقه شده است .
شهر لاهيجان به علت قرار گرفتن در كوهپايه هاي زيباي البرز ،شايسته لقب عروس شهرهاي شمال گرديده و نيز قرار گرفتن آن در كنار دريا و نزديكي به مركز استان ،گسترش سرمايه گذاري در صنعت توريست را به دنبال داشته است.
تالاب امير كلايه
تالاب امير كلايه مجموعه اي از گياهان حاشيه اي و غوطه ور را در خود دارد . در فصل زمستان پرندگان زیادی از جمله انواع حواصیل ها،چنگر،اردک تاجوار و انواع قوها در آن یافت می شوند و در فصل زایش پرندگان آبزی در لا به لای آن زاد و ولد می کنند. آب تالاب امیر کلایه برای کشاورزی زهکشی می شود.در گذشته امیر کلایه محل مهمی برای شکار به حساب می آمد ولی از سال 1371شکار در این تالاب ممنوع گردیده است. قایقرانی در این تالاب را به گردشگران گیلانی پیشنهاد می نماییم.
بام سبز
در مسیر بالای شیطان کوه فضایی زیبا و دل انگیز وجود دارد که به بام سبز لاهیجان مشهور است. این محوطه سبز و زیبا بوسیله گذرگاهی از قسمت جنوبی پایکوه به آنجا منتهی می شود. از بام سبز حدود هشتاد پله سیمانی تا پایکوه تعبیه شده است که پیاده ها از آنجا رفت و آمد می کنند و آبشاری زیبا و دیدنی از بدنه کوه بطرف پایکوه سرازیر می شود.
استخر لاهیجان
در پای شیطان کوه استخری وجود دارد که به دستور شاه عباس احداث گردیده ولی متاسفانه هیچگونه آثاری از بنای زمان شاه عباس در آن باقی نمانده است.شهرداری لاهیجان در این محوطه زیبا ویلایی احداث نموده که دارای سالن مجهز به صندلی است و عموماً برای برگزاری جشن ها استفاده می گردد.اطراف این محوطه ی زیبا گلها به طرز جالبی کاشته شده و در کنار این باغچه ها سکو های بتنی برای استراحت مسافرین تعبیه شده است.
بافت تاریخی لاهیجان
تاریخ لاهیجان از تاریخ گیلان جدا نیست. آنچه که از شواهد بر می آید تاریخ واقعی لاهیجان با تاریخ پیدایش زندگی اقوام آمارد در منطقه همزمان است و در گذشته این ناحیه که به عنوان مرکز زندگی این اقوام به شمار می رفته است و اگر این شهر بنا گذاشته لا هیج بن سام بن نوح باشد چنانکه یاقوت حموی می گوید،به احتمال زیاد از نام بنیانگذارش ریشه گرفته است.شهر لاهیجان یکی از مراکز قدیمی گیلان به شمار میرود.و در گذشته پایتخت بیه پیش بوده است.
فهرست جاذبه های تاریخی
پل خشتی لاهیجان
موزه تاریخ چای ایران و آرامگاه کاشف السلطنه
حمام گلشن
غار شیخابز یا شیخان رو
بافت تاریخی شهر لاهیجان
فهرست زیارتگاهها و اماکن مذهبی
مساجد جامع واکریه
مقبره شیخ تاج الدین ابراهیم ، ملقب به شیخ زاهد گیلانی
بقعه چهار پادشاه محل دفن (سید خرم، هادی، علی و حسن کیا)
بقعه سید رضا کیا از فرزندان امام علی نقی (ع)
بقاع سید احمد، میر شمس الدین، سید جلال الدین اشرف، سید حسن، سید موسی از فرزندان امام موسی کاظم
بشار لونك اين آبشار در مسير لاهيجان به ديلمان و پس از شهر سياهكل قرار دارد.
آبشار بسيار زيبايى در منطقه جنگلى است كه در كنار جاده كوهستانى لاهيجان به ديلمان قرار دارد.
مساجد:
1- مسجد اكبريه: اين مسجد در محلّة «گابنه» در شهر لاهيجان واقع شده و تاريخ ساخت آن مربوط به زمان حكومت فتحعلي‌شاه قاجار است. ساخت اين مسجد به دليل سعايت بدخواهانِ حاكم وقت لاهيجان به دربار شاهي و كاخ ناميدنِ اين مسجد، نيمه‌كاره رها شد. سنگ‌نبشتة مرمري به خط نستعليق كه بر ديوار ضلع شرقيِ مسجد جاي دارد، بانيِ مسجد را «حاج علي‌اكبر لاهيجاني» ناميده است. مسجد اكبريه از دو قسمت وضوخانه و شبستان تشكيل شده است. مساحت شبستان حدود 16 × 25 متر و داراي چهار فيلپاي بزرگ مياني است كه گنبدهايِ پوشانندة سقف بر روي آنها استوار شده‌اند. ازارة ديوارها و فيلپاهايِ شبستان داراي كاشي‌كاريِ معرّق هفت رنگ عصر قاجار است. ارتفاع ازاره از كف حدود 90 سانتي‌متر و بقيّة ديوار، گچ‌كاري ساده است. در حاشيه و متن محراب نيز كاشي‌كاري همراه با خطوط نسخ و مزيّن به آيات قرآني ديده مي‌شود. ارتفاع گنبدهايِ شبستان حدود 11 متر و گنبدهايِ جانبيِ كاسه‌برگشته، 30/9 متر است. نورگيريِ داخل ساختمان به‌وسيلة پنجره‌هاي بزرگ سراسريِ شرق شبستان تأمين مي‌گردد. وضوخانة مسجد در دو طبقه ساخته شده و هر طبقه داراي هشت ستون مياني است. از وضوخانة طبقة همكف، سه درِ بزرگ چوبي به شبستان باز مي‌شود. هر دو وضوخانه داراي پوشش گنبدي هستند. ارتفاع تك‌مناره يا گل‌دستة زيباي مسجد از سطح زمين، 18 متر است. اين گل‌دسته در گوشة شمال‌شرقيِ ساختمانِ مسجد واقع شده و داراي سقفي هرمي‌شكل با پوشش بيروني از كاشي به رنگ آبي آسماني، زرد، سياه و سفيد است. اين مسجد احتمالاً به‌عنوان مدرسة علوم ديني نيز مورد استفاده بود. مسجد اكبريه، متعلّق به دورة صفويه بوده و داراي شماره ثبت ملّي 1227 سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور است.
2- مسجد جامع لاهيجان: اين مسجد در ضلع شمال‌غربيِ ميدان وحدت (چهار پادشاه) واقع شده و در دوره كياييان بنا گرديده است. بنايِ اصليِ مسجد در طول زمان دچار تغييرات بسيار شده، ولي قسمت‌هايي از بقعه، مانند ايوان، سردر و مناره از قدمت بنا خبر مي‌دهند. «سلطان محمّد كيا» در عيد قربان 893هجري در اين مسجد نماز گذارده است. شبستان گنبددار و بزرگ قسمت زنانه در طبقة دوم از عظمت بنا نشان دارد. ستون‌هايِ قطورِ مياني در چند سال اخير تغيير شكل يافته‌اند. فرماني از «سلطان حسين صفوي» بر سنگ مرمر و با تاريخ 1106 هجري در ايوان سردر و كنار درِ ورودي نصب شده است. كاشي‌كاريِ ايوان در چند سال اخير ايجاد شده است.
حمّام گلشن:
بخشي از حمّام گلشن لاهيجان با گسترش شهرسازي و لزوم احداث خيابان و ميدان، ويران شده است. بنايِ حمّام، پلان كثيرالاضلاع داشت و براي ساخت آن از آجر قرمز محلّي، ساروج و گل آهك استفاده شده است. در تعميرات اخير پس از زلزلة گيلان، براي استحكام بنا از مصالح جديد استفاده شد. درِ سنگ‌كاري‌شدة امروزيِ حمّام در كوچه‌اي در ضلع جنوب آن واقع شده است. با گذر از ورودي به رخت‌كن مي‌رسيم. طول رخت‌كن، حدود 10 متر و در سمت راست آن، اتاقكي در سطحي پايين‌تر واقع شده كه به «گرمخانه» معروف است. در شمال رخت‌كن، صحن حمّام با ده ستون قرار دارد و وسيع‌ترين قسمت بنا به‌شمار مي‌رود. كف گرمابه با موزاييك و ازارة ديوارهايِ جانبي تا ارتفاع 180 سانتي‌متر كاشي‌كاريِ جديد شده است. گنبد مياني در حدود 8 متر ارتفاع دارد و حباب‌هايي بر روي آن كار گذاشته شده كه نورِ داخلِ حمّام را تأمين مي‌نمايد. در فواصل طاق‌هايِ جناقي و ديوارهايِ جانبي، گنبدهايِ كوچكي به صورت كاسه‌برگردان به ارتفاع حدود 5/3 متر، فضاي فوقاني را مسقّف مي‌سازد. در شمال‌شرقيِ صحن، دو هشتي وجود دارد. اضلاع مقابل هشتي‌ها حدود 5/4 متر و ارتفاع گنبد آنها، 5/5 متر است. در ضمن در ديوارهايِ هر ضلع، طاق‌نمايي به چشم مي‌خورد. كانال كوچك با شياري، آب مصرف‌شدة دوش‌ها را به صحن حمّام هدايت مي‌كند. در جنوب هشتيِ دوم، خزانه يا مخزن آب گرم قرار دارد. در قسمت‌هايِ مختلف حمّام، معمار با استفاده از اسلوب‌هايِ خاصّ و با انواع آجرچيني به مسقّف‌كردنِ بنا همّت گماشته است. گرمخانه يا فضاي بالاي صحن حمّام در قسمت فوقانيِ ستون‌هايِ هشت‌گانة مياني داراي كاربنديِ هشت‌ونيم هشت است. در بالاي كاربندي‌ها، گنبدي ديده مي‌شود كه فضاي اصليِ اين قسمت را مسقّف مي‌سازد. اين گنبد بزرگ‌ترين و بلندترين گنبد در بناي فعليِ حمّام است. سقف چهارهشتي كه دوبه‌دو در شمال‌غربي و جنوب‌غربيِ بنايِ حمّام واقع شده، گنبدي‌شكل است. خزانه يا مخزن آب گرم حمّام نيز كه بين هشتي‌ها قرار گرفته، داراي گنبد با فيلپوش‌هايي در چهار كُنج است. حمّام گلشن، متعلّق به دورة صفويه بوده و داراي شماره ثبت ملّي 1442 سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور است
پُل خشتي تجن‌گوكه:
اين پُل در دهكدة «تجن‌گوكه» از توابع لاهيجان قرار دارد و داراي دو چشمه با طاق جناقي است. در پايه‌هايِ مياني و جانبيِ پُل، اتاقك‌هايِ كوچكي براي بيتوتة كاروانيان احداث شده بود. طول پُل 60 متر و عرض آن 25/4 و ارتفاع كلّي آن بيش از 5/7 متر است. مصالح به‌كاررفته در اين پُل، آجر، سنگ و ملات ساروج است. اين پُل در زمان قاجاريه ساخته شده است. پُل خشتي تجن‌گوكه، متعلّق به دورة صفويه بوده و داراي شماره ثبت ملّي 1432 سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور است.
پُل خشتي لاهيجان:
اين پُل در شمال‌غربي لاهيجان در محلّة پُرده‌سر قرار دارد و متعلّق به دورة كياييان است. در ساخت مجدّد اين پُل در زمان قاجاريه، «حاجي جعفرخان» بنا را تعمير كلّي كرد. طول اين پُل 50 متر و عرض آن 4/5 متر و ارتفاع تقريبيِ آن 11 متر است. پُل داراي دو دهانة بزرگ با طاق جناقي است. در قسمت پاية ميانيِ پُل، سيل‌برگردان وجود دارد. پُل داراي يك سطح عابرروي مسطّح و دو سطح شيب‌دارِ جانبي است كه با سنگ قلوه‌اي سنگ‌فرش شده است. مصالح بنا، آجر قرمزرنگ، آهك و ساروج است. در سال‌هايِ اخير اين پُل مورد مرمّت قرار گرفته است. پُل خشتي لاهيجان، متعلّق به قرن نهم بوده و داراي شماره ثبت ملّي 1433 سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور است.
پُل خشتي نال‌كياشهر:
اين پُل در راه قديميِ لاهيجان به لنگرود، بين روستاهايِ ليالستان و نال‌كياشهر قرار دارد و به نام سازندة آن، «حاج يحيي پردسر» نيز ناميده مي‌شود. طول اين پُل قاجاري، 22 متر و ارتفاع آن از سطح آب، بيش از 5/6 متر و عرض آن 383 سانتي‌متر است. سطح پُل خشتيِ نال‌كياشهر، سنگ‌فرش و پُل از دو سيل‌برگردان در دو طرف پايه‌ها برخوردار است. اضلاع آجرهايِ اين پُل، 4 × 20 × 20 سانتي‌متر است. پُل خشتي نال‌كياشهر، متعلّق به دورة قاجاريه بوده و داراي شماره ثبت ملّي 1783 سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور است.
خانة محمّد صادقي:
اين خانه كه در بافت تاريخيِ لاهيجان قرار دارد، يكي از بناهايِ مسكونيِ دورة قاجار و از نظر تزئينات و گچ‌بري بسيار زيباست. خانة محمّد صادقي داراي يك تالار و شاه‌نشين با طاق گنبدي و سقف مقرنس‌كاري‌شده است و ارسي‌هاي مشبّك دارد. خانة محمّد صادقي، متعلّق به دورة قاجاريه بوده و داراي شماره ثبت ملّي 1498 سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور است.
|
|||||||||||||
 |
ورود
اعضا:
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت: